BOŞANMA DAVASINDA YETKİ KESİN DEĞİLDİR YARGITAY KARARI YETKİ İTİRAZI DİLEKÇE ÖRNEĞİ

Yargıtay'a göre boşanma davasındaki yetki kesin yetki değildir.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 10.09.2015 Tarihli 2015/13946 E., 2015/15389 K. Karar Sayılı kararında: “Boşanma davalarında kesin yetki kuralı geçerli değildir. Boşanma veya ayrılığa ilişkin davalar, eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabileceği gibi, davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesinde de açılabilir. (TMK.m.168) Bu yerlerden birini tercih davayı açana aittir. Kesin yetki kuralının söz konusu olmadığı hallerde mahkemelerin yetkisine yönelik itirazlar, ilk itirazlardan olup (6100 s. HMK. md. 116/1-a) bu husus, mahkemece öncelikle ve esasa girilmeden ön sorunlar gibi incelenir ve karara bağlanır.”

Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, TMK m. 168’de özel olarak düzenlenmiştir. TMK m. 168 uyarınca, “Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.” Kanunda özel hüküm bulunması nedeniyle boşanma ve ayrılık davalarında bu madde ki hüküm uygulanmalıdır. Hükme göre boşanma davası iki yerde açılabilecektir. Bunlar:

• Eşlerden birinin yerleşim yeri,

• Eşlerin davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.

Boşanma davasında yetki hükmünde davacı veya davalı şeklinde bir ayrım yapılmadığından dava, davacının yerleşim yerinde açılabileceği gibi davalının yerleşim yerinde de açılabilir. Ancak öncelikle yerleşim yerinin neresi olduğunun tespiti gereklidir.

TMK m. 19 uyarınca yerleşim yeri, “bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.” ve “Bir kimsenin aynı zamanda birden çok yerleşim yeri olamaz.” Sürekli kalma niyetinden kişinin hayatını orada geçirmek istemesi, sürekli olarak orada kalmayı tercih etmesi anlaşılır. Buna göre her olayda ayrı ayrı değerlendirme yapılarak kişinin yerleşim yeri, fiilen oturulan yer ile sürekli oturma amacı araştırılmalıdır. Dava açıldıktan sonra yerleşim yerinin değiştirilmesi yetki meselesine etki etmez.

Yerleşim yeri belirlenirken 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu madde 7/g uyarınca kişinin aile kütüğünde kayıtlı yerleşim yeri karine olarak değerlendirilir. Karine, aksi ispat edilinceye kadar geçerlidir. Muhtarlıklardan alınan belgeler ise karine oluşturmayıp, bunlar ancak kişinin oturma yerini gösterebilecek niteliktedir. Bu sebeple belirtilen adreste sürekli oturma gayesinin varlığı da ispatlanmalıdır. Kanun davacıya, isterse eşiyle birlikte davadan önce son defa altı aydan beri oturdukları yer mahkemesinde de boşanma davası açabilme imkanı tanımıştır. Buna göre dava açacak eş, eşiyle en son ne zaman 6 ay aralıksız beraber oturdukları yeri tespit edecek ve davasını bu yer mahkemesinde açabilecektir.

Babaevine Dönen Eş, Nerede Dava Açmalıdır?

Eşler arasında çekişmeli nedenlerden dolayı ortak hayat çekilemez seviyeye geldiğinde eşlerden biri genellikle aile konutundan ayrılarak baba evine dönmektedir. bu halde babaevine dönen eşin yerleşim yerinin neresi olacağı ve nerede dava açması gerektiği hususu meydana gelmektedir. Yargıtay  kararlarıda eşinden ayrı yaşamak durumunda olan diğer eşin , başka bir yerde kalma olanağı bulunmadığı takdirde babaevine dönmesi ve burasının yerleşim yeri sayılmasının hayatın olağan akışına uygun olduğunu kabul ederek yetkisizlik kararı verilmesini hukuka aykırı bulmuştur.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, 25.01.2018 T., 2016/9751 E., 2018/1095 tarihli kararında ” Eşinden ayrı yaşamak durumunda olan kadının, başka bir yerde kalma olanağı bulunmadığı takdirde babaevine dönmesi ve burasının yerleşim yeri sayılması “hayatın olağan akışına uygun” düşer. Bu fiili karinenin aksinin kabulünü gerektirecek bir delil bulunmamaktadır (YHGK, 06.06.2007, 331-332). Davacı kadının kendi yerleşim yerinde de boşama davası açabileceği ve boşanma davasının kadının yerleşim yeri olan Kadirli’de açıldığı görülmekle işin esasının incelenmesi gerekirken; yetkisizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.”T.C. [MAHKEME ADI] AİLE MAHKEMESİ’NEDOSYA NO: [Dosya Numarası]

DAVALI:Adı Soyadı: [Davalının Adı, Soyadı]T.C. Kimlik No: [T.C. Kimlik Numarası]Adres: [Davalının Adresi]

DAVACI:Adı Soyadı: [Davacının Adı, Soyadı]T.C. Kimlik No: [T.C. Kimlik Numarası]Adres: [Davacının Adresi]

KONU:Yetki itirazına ilişkin dilekçedir.

AÇIKLAMALAR:

1. Davaya Konu Yetki Durumu

   
   

   Davacı tarafından açılan boşanma davası, Türk Medeni Kanunu’nun ilgili hükümleri uyarınca yetkili olmayan bir mahkemede açılmıştır. [Açılan mahkemenin adı] mahkemesi yetkili mahkeme değildir. Davalı olarak ikametgahımın bulunduğu yer mahkemesi [ikamet adresinizin bulunduğu yer mahkemesi] olup, yetkili mahkeme burasıdır.

2. Yetkili Mahkemenin Belirlenmesi

   
   

   Türk Medeni Kanunu’nun 168. maddesi gereğince, boşanma davalarında yetkili mahkeme, eşlerin son 6 aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesi veya davalının yerleşim yeri mahkemesidir. Davacının yetkisiz bir mahkemede dava açtığı açıktır ve bu nedenle yetki itirazında bulunma zorunluluğu doğmuştur.

3. Eşlerin Son Birlikte Oturdukları Yer

   
   

   Davacı ve davalı son 6 ay boyunca [son birlikte oturulan yer] ikametinde birlikte yaşamışlardır. Bu nedenle, [son birlikte oturulan yer] Aile Mahkemesi yetkili mahkeme olmalıdır. Şu an açılan davanın görüldüğü [açılan mahkemenin yeri] mahkemesinin yetkisiz olduğu açıkça ortadadır.

4. Yetki İtirazının Değerlendirilmesi

   
   

   Mahkemenin, davalının ikametgahının bulunduğu yer olan [ikametgahınızın bulunduğu yer] mahkemesi yetkili olduğundan, işbu davanın yetkisiz mahkemede açıldığı gerekçesiyle yetki itirazımın kabul edilmesini ve davanın yetkili mahkemeye devredilmesini talep etmekteyim.

HUKUKİ SEBEPLER:

Türk Medeni Kanunu madde 168, Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 19 ve ilgili diğer mevzuat hükümleri.

SONUÇ VE TALEP:

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1. Yetkisiz olan [açılan mahkemenin adı] mahkemesinde açılan davaya ilişkin yetki itirazımın kabul edilmesine,

2. Dosyanın yetkili olan [yetkili mahkeme] mahkemesine gönderilmesine,

3. Yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.

Tarih: [Tarih]İmza: [Adınız, Soyadınız]Davalı Vekili (Varsa): [Varsa Avukatın Adı Soyadı, Baro Sicil Numarası, İmzası]

Bu dilekçe örneği, boşanma davasında yetki itirazında bulunmak isteyen kişiler için hazırlanmıştır. Duruma göre kişisel bilgilerinizi ekleyerek dilekçeyi kullanabilirsiniz.